* Luân hồi
Luân là bánh xe
Hồi là quay về, trở về
Luân Hồi là vòng xoay của bánh xe, lặp đi lặp lại liên tục hết vòng này đến vòng khác

* Chuyển sinh
Chuyển là thay đổi, biến đổi, xoay vần
Sinh là sinh mạng, ra đời
Chuyển sinh là sự chuyển hóa, thay đổi ý nghĩa tồn tại, được sinh ra ở một nơi nào đó trong Tam Giới này.

Cả cụm từ Luân hồi chuyển sinh nói về sự thay đổi ý nghĩa tồn tại của một cá thể. Cá thể này được sinh ra ở một nơi nào đó trong Tam Giới, thường là sự thay đổi ý nghĩa tồn tại mới này sẽ khác với ý nghĩa tồn tại trước đó.
Do thói quen đọc nhanh và ngắn gọn nên cụm từ này có thể được rút ngắn lại là chuyển sinh hoặc luân hồi.

* Đầu thai
Đầu là nhảy vào, hướng về, hợp, đến, nương nhờ
Thai là mầm mống, căn nguyên, thể xác non nớt
Đầu thai là một hình thức của luân hồi chuyển sinh từ một sự tồn tại trong Tam Giới chuyển thành mầm sống mới trong một sự tồn tại khác ở Hạ Giỡi, cõi hữu hình.

* Chuyển kiếp
Kiếp là sự bức bách, bức bối, bị thúc ép, một quá trình rất lâu năm
Chuyển kiếp là sự thay đổi ý nghĩa tồn tại của một cá thể, về ý nghĩa cơ bản cũng giống như chuyển sinh vậy. Nhưng từ này nhấn mạnh ý nghĩa thay đổi một sự tồn tại của một cá thể đã chịu nhiều bức bối đến mức chán ngán, muốn vượt thoát khỏi sự bức bối ấy, muốn được giải thoát khỏi nó nên chuyển hướng ý nghĩa tồn tại của mình sao cho thoát được khỏi sự bức bối ấy.

* Các trường hợp dùng từ dễ hình dung
– Một người A đang sinh sống nơi thế gian, khi thọ mạng kết thúc, chơn hồn người A rời khỏi thân xác của người A. Ta gọi đó là thời điểm chuyển sinh, luân hồi, hoặc chuyển kiếp của một người A từ con người hữu hình thành một chơn hồn tồn tại nơi linh giới là Trung Giới hoặc Thượng Giới.
— Chơn hồn người A này khi rời khỏi xác vì mang chấp niệm đau khổ, thiếu thốn, khổ vì cầu bất đắc nên trở thành Ngạ Quỷ Dạng. Trường hợp này có thể gọi là người A đã chuyển sinh, hay luân hồi hoặc chuyển kiếp thành Ngạ Quỷ. Trường hợp này không gọi là đầu thai vì không chuyển sinh thành mầm sống nơi cõi hữu hình Hạ Giới.
— Chơn hồn Ngạ Quỷ A này sau một thời gian ôm ấp chấp niệm đau khổ của mình, đến lúc nào đó sẽ tịnh thần, tỉnh trí, nhận thấy sự tồn tại là Ngạ Quỷ này đau khổ quá, muốn thay đổi sự tồn tại của mình để giải thoát khỏi sự bức bối ấy.
— Lúc bấy giờ, nếu Ngạ Quỷ A quyết định nhập vào cõi Hạ Giới, bắt đầu một cuộc sống mới là sự tồn tại hữu hình, ta gọi đó là hình thức đầu thai chuyển kiếp, đầu thai, luân hồi chuyển sinh đều được.
— Lúc ấy, nếu Ngạ Quỷ A không muốn đầu thai nơi Hạ Giới, muốn được tiếp tục tu tập để tinh tấn hơn, thì có thể chơn hồn Ngạ Quỷ A này sẽ nương tựa nơi chư vị cao trọng, nương tựa vào Đạo Pháp để được an lạc hơn, buông xả các chấp niệm đau khổ của mình tốt hơn. Lúc ấy ta có thể gọi là Ngạ Quỷ A đã chuyển sinh hay luân hồi, hoặc chuyển kiếp từ Ngạ Quỷ thành anh linh biết tu tập, biết hồi hướng về Đạo Pháp để tự mình tinh tấn, trở nên Chân Thiện Mỹ.

* Nguyên lý của quá trình chuyển sinh, đầu thai mà một chơn hồn trong Tam Giới trải qua.

– Những gì còn lưu lại mang ấn tượng sâu sắc như thói quen, sự sợ hãi, nỗi ám ảnh, khát khao, vọng cầu mãnh liệt trong kiếp sống của một người sẽ ảnh hưởng đến việc chơn hồn của người ấy chuyển sinh vào cõi giới nào, trở thành dạng tồn tại nào phù hợp với các điều ấy.
– Những việc xảy đến khiến cho tâm thức chịu ảnh hưởng cảm xúc mãnh liệt trước khi chết cũng chi phối đến việc chuyển sinh này, đây gọi là Cận Tử Nghiệp.

o Trường hợp cụ thể

Người A làm nghề đồ tể, hàng ngày sát mạng loài heo rất nhiều. Việc nhìn thấy máu, nước mắt, tiếng la hét kêu gào thảm thiết của các chú heo ấy đã trở thành thói quen, ám ảnh trong tâm thức người ấy sâu đậm. Khi thọ mạng người này kết thúc, chơn hồn người A xuất ra khỏi thân xác ấy chuyển sinh thành La Sát, trong lòng mang đầy chấp niệm của việc sát sinh, máu đỏ. Lúc bấy giờ, những chơn hồn của các chú heo từng bị sát mạng nếu chưa chuyển kiếp, còn mang nỗi oán hận sâu sắc với kẻ đã giết mạng mình luôn đeo bám người ấy từ trước liền cùng nhau xâu xé, níu kéo để báo thù. Chơn hồn La Sát ấy chiến đấu với các chơn hồn heo đeo bám cắn xé mình. Tất nhiên vì các chú heo bị sát sinh là quá nhiều trong kiếp sống của người A ấy, thế nên La Sát A chẳng thể nào chống cự nổi trước số lượng đông đảo các chơn hồn cắn xé mình. Khi đó, La Sát này sẽ phát sinh nỗi sợ hãi, muốn chạy trốn, muốn được thoát khỏi cảnh bị đay nghiến báo oán của các chơn hồn heo hàng hà sa số kia. Chơn hồn ấy chạy bất kỳ nơi nào torng Trung Giới cũng đều bị đeo bám cấu xé không ngừng. Chỉ có cách là nhập trần vào Hạ Giới thì mới thoát khỏi phần nào sự truy đuổi báo oán. Vì mang đầy chấp niệm sợ hãi, trong tâm cảm toàn những tiếng la hét kêu gào của loài heo, hình ảnh của loài heo khắc sâu trong tâm thức. Nên La Sát A ấy khi nhập trần đầu thai chuyển kiếp sẽ nhập vào bào thai của loài heo. Khi sinh ra trong chuồng, tự khắc hiểu rằng mình khổ, khổ vì không tự do, khổ vì không biết ngày nào sẽ bị giết thịt, khổ vì vẫn còn bị những ám ảnh của tiền kiếp khấy động tâm tình trong kiếp sống mới này những lúc ngủ say.
Sự chuyển sinh đầu thai này hoàn toàn là tự nhiên.
Tự do lựa chọn, không chịu bất kì sự tác động mang tính xô đẩy để bị đầu thai như trong các phim, truyện huyền huyễn hay đề cập là có quỷ sai kéo chơn hồn đến chuồng heo, rồi đẩy vào đó để đầu thai làm heo.
Không có việc như thế.

o Có câu chuyện cổ tích về việc chuyển sinh mang chấp niệm với việc mình làm như sau:

Nhà kia có 3 chị em mồ côi cha, chỉ sống với mẹ, được mẹ nuôi nấng chăm sóc yêu thương hết mực quan tâm. Đến tuổi trưởng thành, cả 3 cô con gái lần lượt đi lấy chồng ở các nơi xa. Người mẹ già vì thương nhớ lo lắng cho con mình mà dần sinh bệnh. Vị Chánh Thần trong khu vực ấy thấy thế liền biến đến từng nhà của các cô con gái để báo tin cho họ về sức khỏe của mẹ mình.
Thần xuất hiện trước mắt cô chị cả trong lúc cô đang ngồi xe chỉ dệt vải. Thần nói:
“Mẹ của cô đang nằm bệnh ở nhà vì nhớ thương lo lắng cho các cô. Hãy mau về thăm mẹ của mình đi”
Cô đáp lời:
“Vâng, cám ơn ngài. Tôi xe chỉ dệt xong tấm vải này tôi sẽ về thăm mẹ.”
Nghe vậy, vị Thần liền nói:
“Mẹ cô bệnh ở nhà không đợi cô lâu được đâu. Thôi cô cứ ở đó mà xe chỉ suốt đời đi.”
Vị Thần nói xong thì biến mất, cô chị cũng tức thì hóa thành chúi nhện giăng tơ dệt chỉ nơi khung cửi.
Thần xuất hiện trước mặt cô chị thứ hai trong lúc cô đang xây tường nhà. Sau khi nghe Thần báo tin mẹ mình bệnh, cô chị hai này trả lời:
“Vâng, cám ơn ngài. Tôi xây xong bức tường này sẽ về thăm mẹ.”
Thần nhìn cô rồi nói:
“Thôi cô cứ ở đó mà xây tường đi, mẹ của cô không có nhiều thời gian đợi cô đâu.”
Nói xong Thần biến mất, cô chị thứ hai liền hóa thành chú ong thợ chăm chỉ xây tổ nơi tường nhà.
Thần xuất hiện trước mặt cô em út trong lúc cô đang nhào bột làm bánh. Vừa hay tin, cô út liền cảm tạ Thần rồi để thau bột đang nhồi dang dở chẳng kịp rửa tay, nhanh chóng chạy về với mẹ. Thần thấy vậy nên hóa phép cho cô xuất hei65n về ngay bên mẹ mình chẳng cần phải đi xa mất thời gian nhiều. Người mẹ già nhìn thấy con về thăm thì lòng mừng rỡ vô cùng. Niềm vui ấy khiến cho tâm bệnh của bà được hóa giải. Sau đó cô út đón mẹ về ở với hai vợ chồng mình để bà không phải ở nhà cô đơn một mình ngóng trông con cái đến nỗi sinh bệnh nữa.

o Sự bi thảm của bậc vương giả

Những quý tộc, vương gia, đế vương thường hay khát khao sự bất tử theo dòng thời gian. Họ thường dùng phương thức ướp xác hoặc lập trận pháp bằng lăng mộ hoành tráng và tin rẳng mình sẽ trường tồn vĩnh cửu.
– Nếu họ có ướp xác, chơn hồn xuất khỏi thân xác xong chuyển sinh thành Ngạ Quỷ Cương Thi, hoặc là Ngạ Quỷ Hoạt Thi. Cả hai dạng này đều mang tính bám chấp ý niệm của mình với thân xác hữu hình được tẩm ướp. Chơn hồn ấy có thể ám nhập, tiếp tục điều khiển xác ướp của mình di chuyển trong một số môi trường đặc biệt đầy âm khí. Chỉ khi thân xác đó được tiêu hủy hoàn toàn, thì may ra chấp niệm bám víu vào thể xác đã hết thọ mạng mới được hóa giải, nếu không thì họ khó lòng thoát khỏi số kiếp là Ngạ Quỷ vì chấp niệm nặng nề của mình.
– Có khi, chỉ vì bám chấp vào của cải kho tàng, ngai vị của mình mà chơn hồn vương giả quý tộc ấy chuyển sinh làm các loại Ngạ Quỷ như Hảo Danh Quỷ, Hảo Quyền Quỷ, Hảo Lợi Quỷ, Cầu Trường Thọ Quỷ… đói khát danh vị, quyền lực, trường sinh… hàng ngàn năm nơi quen thuộc của mình, khổ não vô cùng chẳng biết bao giờ thoát khổ đặng.

* Phương thức để một chơn hồn chuyển sinh tích cực trong Tam Giới

– Dù cho một hành giả có tu tâm dưỡng tánh thật tốt, một đời tu Đạo nghiêm trang, không vướng mắc bất kì điều chi với thế tục tình trường, nhưng những ngày cuối đời của mình gặp phải việc không như ý, để cho tâm tình, cảm xúc của mình không kiềm nén được, trở nên bi thương hay oán hận, khổ vì gặp chuyện không như ý nguyện của mình. Lúc bấy giờ chơn hồn của hành giả tu Đạo ấy cũng có thể chuyển sinh thành Ngạ Quỷ hoặc bị sa đọa vào các đường bất thiện vô minh khác.
— Thế nên hành giả tu tập thì thường giữ tâm thân thanh tịnh, ý niệm rõ ràng về lý tưởng của mình, tại soa tu tập, hướng về những điều chân thật thiện lành đem lại lợi lạc cho chúng sinh ra sao… Thêm nữa là tâm bình khí hòa, tự tha thứ được cho bản thân và tha nhân, không bám chấp vướng mắc vào những việc xảy đến vì mọi thứ là vô thường.
— Nhận thức được rõ ràng vô thường, vô niệm và vô ngã. Cả một kiếp sinh tu tập và khi đối diện cận tử nghiệp thì hảnh giả ấy dù cho có chuyện gì xảy đến với mình cũng không vọng động bị vướng mắc đau khổ vì không như ý mình.
— Phải có bản lĩnh của kẻ đứng trước ngọn núi lở mà mặt không hề biến sắc thì mới gọi là thân tâm an tĩnh bất động trước thế sự xoay vần trước mắt vậy.
Đối với một người bình thường, hay làm những việc bất thiện, thì nên ăn năn sám hối, buông xả các nghiệp dữ của mình, thường làm những điều thiện để gieo thêm nghiệp lành để tâm thức nhẹ nhàng hơn, bớt đi phần não nỗi ám ảnh của các việc dữ đã từng làm. Lúc bấy giờ, khi vong thân mạng có thể chuyển sinh được thành các dạng tồn tại thiện lành, tránh sa đọa vào các đường dữ.
– Hoặc người thường làm các việc bất thiện, đến phụt lâm chung, hồi đầu hướng thiện khi đối diện cận tử nghiệp. Lúc ấy cũng có thể chuyển sinh được vào đường thiện lành, rồi từ từ chuyển duyên để trả các oan gia trái chủ mình từng gieo nghiệp bất thiện trong các kiếp sinh của mình.
– Đối với các chơn hồn đang mang chấp niệm, chịu đau khổ trong các đường dữ khi chuyển sinh thành các dạng Quỷ Hồn thì có thể cầu nguyện cho họ sớm buông xả những điều bất thiện đang bám chấp trong tâm thức của họ để họ chuyển sinh sang dạng khác nhẹ nhàng an lạc hơn. Có thể dùng các bài kinh cầu siêu, giải oan, cứu khổ, cầu an để tự thân mỗi người cũng quan tâm tới chư âm linh đang đau khổ ấy, xoa dịu phần nào đau khổ chấp niệm của họ để họ sớm được huyển sinh thành dạng khác an lạc hơn.

* Đối với thân nhân trong gia độc hay bạn bè người quen khi họ vong thân mạng.
– Người còn sống nơi thế gian nên để tâm bình khí hòa, đừng quá đau lòng, khóc lóc thảm thương để rồi chơn hồn ấy cảm thấy quyến luyến, không muốn rời xa thân nhân của mình, thì cứ mãi làm ngạ quỷ vất vưởng gần người thân, cũng khổ vô cùng.
– Thường xuyên làm các việc thiện lành, cảm ứng được tâm tình của muôn loại sinh linh, rồi thấy được an vui lạc thú qua việc thiện hành ấy. Lúc bấy giờ, chơn hồn của người thân quá vãng nơi vô hình vì cảm được tâm tình an lạc ấy, vì được hưởng chung phúc đức của cộng nghiệp nên tự nhiên cũng dần buông xả được chấp niệm đau khổ mà chuyển sinh sang các dạng tồn tại khác nhẹ nhàng hơn.

Nguồn: Tam Giới Toàn Thư