* Nguồn gốc

– Hạc là loài chim có kích thước lớn, cao gần 2 mét, có chân khỏe, cổ dài, mỏ nhọn, thường sống ở nơi sông núi, ao hồ vắng vẻ.

– Chim Hạc có tánh linh cao, dễ hiểu được tiếng người, thân thiện với muôn loài, có kích thước thân hình khá to lớn, có sức khỏe dẻo dai, chịu được sự thay đổi thời tiết khắc nghiệt, có thể sống trường thọ, sống đời ẩn dật thung dung tự tại giữa thiên địa. Vì thế, từ thuở xa xưa, chư vị Tiên Nhân, Đạo Sĩ thường huấn luyện chim hạc làm kỵ vật giúp việc di chuyển, vận chuyển thư tín, đồ vật nhỏ gọn.

– Những chú chim hạc sống lâu năm, tự thân hấp thu linh khí của Thiên Địa, tu tâm dưỡng tính trở thành Tiên Hạc, có thần thông và có thể biến hóa nên hình người, gọi là Hạc Tiên Tử, hay thường được biết đến với tôn danh Bạch Hạc Đồng Tử.

– Bạch Hạc Đồng Tử là các chú chim Hạc đã tu luyện lâu năm, hay làm Liên Thần cho chư vị Tiên Gia trong việc truyền tống tin tức. Thường thấy nhất chính là qua cơ bút cầu Tiên trong những đàn cơ Giáng Thần Thuật của hành giả Đạo Gia.

– Hạc Tiên Tử thuộc Linh Điểu Tộc, thường hoạt động trong Liên Thần Bộ với tư cách là Liên Thần, và là một vị Thiên Ca, Thiên Vũ trong Hỷ Lạc Thiên Bộ.

– Chúng sinh yêu thích sự thanh tịnh, nhàn rỗi, tiêu dao tự tại giữa thiên không vô tận, chẳng thích tranh đấu, chẳng thích các việc tham dục thường tình, lại có ý hướng muốn cầu Đạo, khi mất đi thân mạng của mình, có thể chuyển sinh thành chim Hạc trong Tam Giới.

* Hình dạng và tính chất đặc trưng

– Hạc Tiên Tử hay Bạch Hạc Đồng Tử thường thị hiện thân ảnh thanh nam tú nữ dạng, toàn thân khoác đạo bào bạch y.

– Trong các đàn cơ cầu Tiên, Bạch Hạc Đồng Tử thường xuất hiện để báo cho những người tham dự đàn cơ ấy chỉnh đàn, chỉnh y phục và tĩnh lặng thân tâm để chư vị cao trọng giáng đàn mà không bị thất lễ.

– Hình ảnh chim hạc là một biểu tượng đặc biệt đối với Đạo Gia, biểu trưng của sự thanh tao thoát tục, chẳng luyến phồn hoa, thích nơi an tĩnh, bần cư lạc Đạo. Chim hạc thường được vẽ, hoặc đắp tượng ở các đền miếu, chùa chiền, đạo quán. Nơi các gian thờ thì cặp chân đèn cũng thường được làm hình tượng chim hạc đứng trên linh quy.

– Tiếng hót thanh tao và vũ điệu của Hạc Tiên Tử có thể giúp cho người tiếp cận được bình tâm tỉnh trí, an lạc, tăng khả năng tịnh hóa và hồi phục thân tâm. Đối với chúng sinh đang bị tà tâm lấn át, thị hiện các hình thức hỗn loạn thì vũ điệu và tiếng hót ấy có thể làm cho tà tâm đang hỗn loạn được bình lặng và chìm vào giấc ngủ yên, để tâm thức chúng sinh tỉnh táo trở lại bình thường, không bị mất kiểm soát nữa.

– Người có tâm tình thích nơi yên tĩnh, chuyên tu nghiêm túc, thích kết duyên với chư vị Tiên Gia, thì có khả năng có thể kết duyên được với Hạc Tiên Tử trên bước đường tu tập của mình.

* Chim Hạc trong văn hóa nghệ thuật và tâm linh

Tròi trọi mình không mới thiệt bần
Một nhành sen trắng náu nương thân
Ở nhà mượn đám mây xanh thẳm
Đỡ gót nhờ con hạc trắng ngần
Bố hóa người đời gầy mối Đạo
Thi ân ra sức dựng nền Nhân
Chừng nào đất dậy Trời thay xác
Chư Phật Thánh Tiên xuống ở trần

Thánh Thi – Đức Đại Từ Phụ – Kinh sách Cao Đài Đại Đạo

….…………………

Thánh ngôn của Đức Đại Từ Phụ – Kinh sách Cao Đài Đại Đạo

Thấm thoát ngày tháng thoi đưa, bóng thiều quang nhặt thúc, sen tàn cúc rũ, đông mãn xuân về, bước sanh ly đã lắm nhuộm màu sầu, mà con đường dục vọng chẳng còn biết đâu là nơi cùng tận.
Lợi danh xạo xự, chung đỉnh mơ màng, cuộc vui vẻ chẳng là bao, mà chốn đọa đày chen chẳng mãn.
Nỗi đau thương bề ấm lạnh, nào tiếng khóc đến câu cười, co duỗi, duỗi co, dở bước đến cảnh sầu, thì thấy chẳng lạ chi hơn là mồ hoang cỏ loán, đồng trống sương gieo, thỏ lặn ác tà, khách trần nào ai lánh khỏi!

Ðạo mầu tìm đến, lấy hạnh đức giồi tâm, mượn nâu sồng lánh thế, càng dìu sanh chúng, càng bước, bước càng cao, lên tột mây xanh vẹt ngút trông vào cảnh cực lạc an nhàn, non chiều hạc gáy, động tối qui chầu, ấy là khách Tiên gia, lánh khỏi đọa luân hồi nơi cõi tục, bước gắng tìm đường, kẻo rừng chiều bóng xế, chúng sanh khá biết cho.

….………….

Kinh Niệm Hương – Tam Tông Miếu – Kinh sách Cao Đài Đại Đạo

Đạo gốc bởi lòng thành tín hiệp
Lòng nương nhang khói tiếp truyền ra
Mùi hương lư ngọc bay xa
Kính thành cầu nguyện Tiên Gia chứng lòng
Xin thần thánh ruổi dong cưỡi hạc
Xuống phàm trần vội gác xe tiên
Ngày nay đệ tử khẩn nguyền
Chín tầng Trời Đất thông truyền chứng tri
Lòng sở vọng gắng ghi đảo cáo
Nhờ ơn trên bổ báo phước lành

Đức Nam Cực Chưởng Giáo

….………………………….

Tham lợi đồ danh mãn thế gian
Bất như bố nạp đạo nhân nhàn
Lung kê hữu thực oa thang cận
Dã hạc vô lương thiên địa khoan
Phú quý bách niên nan bảo thủ
Luân hồi lục đạo dịch tuần hoàn
Khuyến quân tảo hướng sanh tiền ngộ
Nhất thất nhân thân vạn kiếp nan

Đức Lý Thái Bạch

….…………………………..

Tâm Thức An Lạc Chú – Cửu Thiên Môn

Tâm thân lạc lối chốn quần sinh
Thức tỉnh hồi tâm chẳng lụy tình
An định thần tinh hòa hiệp Khí
Lạc hồn hồi hướng hiệp nguyên linh
Chú trì niệm đắc hồi Thiên các
Thiên Hạc reo mừng đặng tiếp nghinh
Hỷ lạc giao tình nơi Cội Đạo
Cung triều hòa ái tịnh ngâm kinh

….……………………………..

Kinh Đệ Tam Cửu – Kinh sách Cao Đài Đại Đạo

Cõi Thanh Thiên lên miền Bồng Đảo
Động Thiên Thai bảy Lão đón đường
Cam Lộ rưới giọt nhành dương
Thất tình lục dục như dường tiêu tan
Cung Đẩu Suất nhặt khoan tiếng nhạc
Đệ lịnh bài cánh hạc đưa linh
Tiêu thiều lấp tiếng dục tình
Bờ dương bóng phụng đưa mình nâng thân
Cung Như Ý Lão Quân tiếp khách
Hội Thánh Minh giao sách Trường Xuân
Thanh quang rỡ rỡ đòi ngàn
Chơn hồn khoái lạc lên đàng vọng Thiên

….…………………………………

Tặng Phú Bình Lý Tể – Trịnh Cốc

Phu quân thanh thả bần,
Cầm hạc tối tương thân.
Giản túc chư tào sự,
An nhàn nhất cảnh nhân.
Lăng san vân lí bái,
Cừ lộ vũ trung tuần.
Dịch đắc liên tiêu túy,
Thiên hang thạch đống xuân.

….…………………………………

Tùng lâm dã hạc chốn quê hương
Một cõi an cư rất đỗi thường
Sớm tối qua ngày thanh bần rỗi
Thảnh thơi tiêu sái khắp muôn phương

Tuyết Liên Tử

Nguồn: Tam Giới Toàn Thư