* Nguồn gốc

– Tuyền là dòng suối, cũng hiểu là nguồn cội, cảnh giới.
– Cửu Tuyền là danh từ chỉ về 9 cõi giới khác nhau thuộc khu vực U Minh Giới của Trung Giới.
– Chữ Cửu Tuyền này xuất phát từ chữ Cửu Uyên chỉ về 9 cảnh giới tu hành của hành giả Đạo Gia. Người tu tập tùy theo công phu, nhân duyên nghiệp quả thiện lành mà đạt được các cảnh giới khác nhau của Cửu Uyên, hay sâu xa hơn là khi thực sự giải thoát sẽ về Cửu Thiên. Ngược lại, đối với những người không có sự tu tập, hoặc tu luyện đường tà ác, trong kiếp sinh của mình làm nhiều điều bất thiện, lúc mất đi thân mạng, hồn sẽ đến Cửu Tuyền phù hợp với tâm thức của mình.

* Tên gọi của Cửu Tuyền và chư vị cai quản

1. Phong Tuyền chỉ cõi Phong Đô, vị cai quản là Thiên Ma Quân.
2. Nha Tuyền chỉ về Thập Điện Diêm Cung, vị cai quản là Bất Chức Điển Từ Quân.
3. Hoàng Tuyền chỉ cõi chết, vị cai quản là Sơn Tiêu Tinh Mị Quân.
4. Hàn Tuyền chỉ nơi lạnh lẽo, vị cai quản là Giang Hồ Thủy Quái Quân.
5. Âm Tuyền ý nói cõi âm, vị cai quản là Huyết Thực Tà Thần Quân.
6. U Tuyền chỉ nơi u tối, vị cai quản là Sơn Lâm Độc Ác Quân.
7. Hạ Tuyền ý chỉ cõi âm, vị cai quản là Cổ Phục Thi Quân.
8. Khổ Tuyền chỉ nơi khổ não, vị cai quản là Sư Vu Nghịch Quỷ Quân.
9. Minh Tuyền chỉ nơi tối tăm, vị cai quản là Hình Vong Hoành Tử Quân.

– Trong số chín cõi u tối ấy thì Hoàng Tuyền được dân gian nhắc đến nhiều nhất. Hoàng Tuyền cũng thường được dùng chung cho cả Cửu Tuyền vì nó đơn giản dễ hiểu.

* Tính chất

– Cửu Tuyền cũng giống với Thập Điện Diêm Cung, mỗi nơi đều có vị cai quản để duy trì luật lệ, trật tự nơi ấy. Do những chơn hồn chuyển sinh đến các cõi này đa phần đều có tâm thức hung bạo, làm nhiều việc bất thiện nên họ vẫn thói quen tánh tình bất thiện mà tàn hại, ức hiếp lẫn nhau.
– Thuở xa xưa, khi các Đạo Giáo ít phổ truyền cho muôn sinh, người tu tâm dưỡng tánh trở nên thiện lành thoát tục rất ít. Chúng sinh lẩn quẩn trong vòng luân hồi khổ hải chẳng biết đâu là bến bờ. Thế nên ở cõi Trung Giới hình thành nhiều cõi giới u ám, tập kết các chơn hồn bất thiện về những nơi ấy để những người có tính tình, căn nghiệp giống nhau thì tồn tại chung đụng cùng nhau. Rồi mỗi nơi như thế xuất hiện các vị cai quản để gìn giữ trật tự, tránh việc các chơn hồn gây nên loạn động bởi sự tranh đấu hung bạo với nhau.
– Về sau này, khi các giáo phái xuất hiện nhiều, chúng sinh chịu tu tâm dưỡng tánh làm lành lánh dữ nhiều, các cõi giới an lành được khai mở nhiều hơn, các cõi giới u ám dần dần được thu gọn lại, còn ít hơn. Cho đến hiện nay thì Cửu Tuyền đã hoàn toàn được giải tán, chỉ còn tên gọi trong kinh sách hay thần tích, điển cố dân gian mà thôi. Thực tế trong Tam Giới đã không còn Cửu Tuyền nữa, chỉ còn lại một số cõi giới khác gọi chung là U Minh Giới nơi Trung Giới.

Nguồn: Tam Giới Toàn Thư